http://work.beesign.at
ena lexiko
εδώ
Übersicht: 1. Grundbedeutung 2. εδώ και … (+ Nennung eines Zeitraums) 3. πώς εδώ; [bzw.] πώς από δω; 4. έρχομαι από δω 5. από δω [bei Vorstellungen einer Person] 6. εδώ σε θέλω / εκεί σε θέλω 7. εδώ κι εκεί [etc.] 8. εγώ είμαι εδώ 9. εδώ που τα λέμε 10. εδώ πέρα: s. unter πέρα (Z 2) |
1. Grundbedeutung:
hier
2. εδώ και … (+ Nennung eines Zeitraums):
a) [mit Verb im Präsens oder in einer Vergangenheitsform]: seit:
• ζει εδώ και μερικά χρόνια στη Βιέννη |
er lebt seit einigen Jahren in Wien |
• παίζεται εδώ και 14 μέρες |
er [sc. der Film] wird seit 14 Tagen gespielt |
• Τα περισσότερα φάρμακα έχουν λήξει εδώ και καιρό. |
Die meisten der Medikamente [in dieser Schachtel] sind (schon) seit langem (lange) abgelaufen. |
• εδώ και μέρες δεν έχω φάει τίποτα |
ich habe seit Tagen nichts gegessen |
• εδώ και μερικές βδομάδες δεν το φορούσα πια |
seit einigen Wochen habe ich ihn nicht mehr getragen [sc.: den Ring = το δαχτυλίδι] |
b) [mit Verb in einer Vergangenheitsform]: vor:
• Εδώ και πενήντα χρόνια, σχεδόν μέρα προς μέρα, εκδιδόταν στο Παρίσι, στην καρδιά της γερμανικής κατοχής, το "Είναι και το Μηδέν" του Σαρτρ. |
Vor fünfzig Jahren, fast auf den Tag genau, wurde in Paris, mitten während der deutschen Besetzung, das [Buch] "Είναι και το Μηδέν" von Sartre herausgebracht. |
• Πολλά από τα κείμενα έχουν γραφτεί εδώ και αρκετά χρόνια. |
Viele der [in diesem Buch enthaltenen] Texte sind vor etlichen Jahren geschrieben worden. |
• η γυναίκα που την είχε παντρευτεί εδώ και δέκα χρόνια |
die Frau, die er vor zehn Jahren geheiratet hatte |
• Εδώ και δυο χρόνια έχουν γυρίσει πια εδώ, στην πατρίδα. |
Vor mittlerweile zwei Jahren sind sie [aus Deutschland] hierher, in die Heimat [sc. nach Griechenland] zurückgekehrt. |
• πήρε μετάθεση εδώ κι ένα μήνα στην Πρέβεζα |
er [der Polizist] ist vor einem Monat nach Prevesa versetzt worden |
• Οι παθολογίες των παιδιών άλλαξαν. Εδώ και δέκα χρόνια περίπου, στο γραφείο μου έβλεπα παιδιά ή εφήβους που είχαν άγχος ή ακόμα και κατάθλιψη. Στην αίθουσα αναμονής έβλεπα κυρίως πρόσωπα φοβισμένα. [...] Σήμερα τα παιδιά που βλέπω δείχνουν να διαθέτουν ακλόνητη αυτοεκτίμηση, [...] [Feststellungen einer Kinder- und Jugendpsychologin] |
--- |
• Δεν έχω πια γονείς. Η μητέρα μου έχει πεθάνει εδώ και οκτώ χρόνια, ο πατέρας μου πέθανε πριν από πέντε χρόνια, ως αντισυνταγματάρχης στην Ουγγαρία. |
Ich habe keine Eltern mehr. Meine Mutter ist vor acht Jahren gestorben (= ist seit acht Jahren tot), mein Vater starb vor fünf Jahren, als Oberstleutnant in Ungarn. [GF aus: Schnitzler: Spiel im Morgengrauen, S. 70] Ich habe keine Eltern mehr, meine Mutter ist acht Jahre lang tot, mein Vater ist vor fünf Jahren gestorben – als Oberstleutnant in Ungarn.] |
3. πώς εδώ; [bzw.] πώς από δω;
(auch: πως κι από δω;)
• Καλησπέρα, κυρία [...], πώς από δω; είπε και σηκώθηκε [...]. ° Guten Abend, Frau [...], was machen Sie denn hier? sagte er und erhob sich, […]. [Frage des Plantagenaufsehers, als die Frau des Plantagenbesitzers in die Pflanzung kommt] [GF+DF aus: Τριανταφύλλου: Εργοστάσιο]
4. έρχομαι από δω:
• "Μη μιλάς, έλα από δω", ψιθύρισε κι έσπρωξε τον Θανάση προς το κοτέτσι. ° "Sei leise, komm hierher", flüsterte er und schob Thanassis zum Hühnerstall. [GF+DF aus: Ζιγκ-ζαγκ]
5. από δω [bei Vorstellungen einer Person]:
• Από δω [bzw.: Απ’ εδώ] είναι ο Τάκης, ο άντρας μου. ° Das (hier) ist Takis, mein Mann. [Frau stellt ihren Gatten vor, der neben ihr steht]
• Κι από δω ο Γιώργος. ° Und das (hier) ist Jorgos. [nachdem man jenem Menschen, den man mit Jorgos bekannt macht, zuerst schon eine andere Person vorgestellt hatte]
6. εδώ σε θέλω / εκεί σε θέλω:
• Εδώ σε θέλω! |
a) Was hast du darauf zu entgegnen? [bzw.] b) Was sagst du nun? |
• Το λοιπόν, με τι μοιάζει αυτό το κέντημα; Εδώ σας θέλω. Μπορείτε να μου πείτε με τι μοιάζει αυτό το ωραίο κέντημα; |
Was stellt diese Stickerei [am Vorhang] dar? Bitte, hier zeigt sich's. Können Sie mir sagen, was diese schöne Stickerei darstellt? [Fragen an die übrigen Teilnehmer einer Teerunde] [GF+DF aus: Μυριβήλης: Η ζωή εν τάφω] |
• [...] να δώσω το Γιουσουφάκι μου, αυτό θα πει θυσία! Εδώ σε θέλω, Γιαννακό· μπορείς να το κάμεις; Όλα τ’ άλλα, αγέρας! |
Giousoufaki wegzugeben, würde ein wirkliches Opfer sein, das allein. Giannakos, kannst du das? Alles andere wiegt so leicht wie Luft. |
• Εδώ σε θέλω, Γιουσούφ. |
Das ist es eben, Jussuf. [nach dem Zusammenhang wohl iS von: Das (was du gerade als Frage aufgeworfen hast) ist (eben) das Problem bzw. die Schwierigkeit (weil es dafür keine überzeugende Antwort / Erklärung gibt). / Das ist eben die große Frage.] |
• Κουράγιο, δάσκαλε! είπε από μέσα του ο Χατζη-Νικολής, εδώ σε θέλω! Δείξε πως είσαι αντάξιος απόγονος του Μέγα Αλέξαντρου! |
[Καζαντζάκης: Χριστός, S 379, 12. bis 14. Z. von unten // in der DF nicht übersetzt] |
• Αμ βέβαια, εκεί σε θέλω. Εκεί σε θέλω, που λέει ο λόγος. |
Ah, that's jest it. That's jest where it is. [Orwell: 1984, S 87, vorletzter A. // EF: S 71, 3.A.] |
• υπήρχαν ωστόσο θάμνοι εδώ και κει, μες στην λακκούβα |
in dieser Grube gab es aber auch hier und da einige Büsche [GF+DF aus: Ζατέλη: Φως] |
• Δάση ατέλειωτα, πυκνά, εδώ κι εκεί άλιωτο το χιόνι· [...]. |
Endlose Wälder, dicht, hier und da noch Schneereste; [...]. [GF+DF aus: Σωτηρίου: Χώματα] |
• [...] από δερματίνη κακής ποιότητας, που είχε σκιστεί εδώ κι εκεί. |
[…] aus billigem [Kunst-]Leder ...[war die Aktenmappe hergestellt], das an einigen Stellen eingerissen ist. [GF+DF aus: Όσες φορές] |
• Αναζητώντας την μέρες οκτώ εδώ και κει, [...] |
Nachdem er sie [= seine vermisste Tochter] acht Tage lang hier und dort [iS von: überall, landauf-landab] gesucht hatte, [...] [GF+DF aus: Ζατέλη: Φως] |
• Στο μεταξύ η Ιουλία [...] έβγαινε και περπατούσε προς τα δω και προς τα κει, με μια τάση πάντα προς τα χωράφια, [...] |
Ioulía aber ging oft […] ins Freie, mal hierhin, mal dorthin, doch stets in Richtung der Felder, […] [GF+DF aus: Ζατέλη: Φως] |
• [...], εντούτοις πάντα φεύγει, γυρίζει από δω κι από κει, ψάχνοντας αυτό που [...] έτσι και το βρει θα την πνίξει. |
[...], aber dabei [sc. trotz ihrer Suche nach Halt im Leben und einer innigen Beziehung] dauernd flieht und von einem [Mann] zum anderen läuft, auf der Suche nach etwas, das sie […] ersticken wird, wenn sie es findet. [GF+DF aus: Σκούρτης: Μπαρμπα-Τζωρτζ] |
• Οι άντρες τρέχανε άσκοπα εδώ κι εκεί. |
Die Männer rannten ziellos [am Deck des Kahns] hin und her. [GF+DF aus: Σωτηρίου: Χώματα] |
• Το βλέμμα του φοβισμένο, ανήσυχο, πλανήθηκε εδώ κι εκεί στο δωμάτιο, από το τραπέζι ώς το κοίλωμα της σόμπας. |
Ängstlich, unruhig irrte sein Blick im Zimmer hin und her – über den Tisch, zur Nische des Ofens. [DF+GF aus: Schnitzler: Spiel] |
• [...], καθώς τινάχτηκαν σαν σπίθες από δω κι από κει τα κομμάτια του ξύλου που έκοψε. |
[…], und das [von ihm] gehackte Holz sprang wie Funken nach allen Seiten. [GF+DF aus: Ζατέλη: Φως] |
• κι όταν γυρνούσε, την έβρισκε [= την Ιουλία] μαραμένη εδώ κι εκεί |
und jedesmal, wenn sie [= Fewronía] zurückkehrte, lag [die kranke und entkräftete] Ioulía irgendwo wie dahingewelkt da [GF+DF aus: Ζατέλη: Φως] |
8. εγώ είμαι εδώ:
• Εγώ είμ’ εδώ. ° Verlass dich auf mich. [GF+DF aus: Ταχτσής: Στεφάνι]
• "Αν με χρειαστείς, εγώ είμαι εδώ / να μην το σκεφτείς, να μη δειλιάσεις." [Ν. Λουκάς: τραγούδι "Εγώ είμαι εδώ"]
9. εδώ που τα λέμε:
για να παρουσιάσω την πραγματικότητα όπως είναι [Εμμ.] // Σημαίνει περίπου "στην πραγματικότητα", "η αλήθεια είναι πως ..." και εκφράζει παράλληλα μια μυστική αλήθεια που δεν έχει ακόμα διαδοθεί. Ίσως αρχικά λεγόταν "εδώ (μόνο) να τα λέμε" και όχι προς όλον τον κόσμο, επειδή ό,τι λέγεται είναι μυστικό. [ΛΔΗ]
π.χ.:
• Όλοι ισχυρίζονται πως ο κ. Σγουρός είναι πολύ πλούσιος. Κάποιος νομίζει: "Εδώ που τα λέμε δεν είναι και πολύ πλούσιος." [ΛΔΗ] |
--- |
• Εδώ που τα λέμε ο Μήτσος δεν κάνει γι’ αυτή την δουλειά. (Αλλά την ανάλαβε επειδή γνωρίζεται καλά με τον προϊστάμενο.) [ΛΔΗ] |
--- |
• Ο Κύριος ημών θα σου ξεγράψει μονοκοντυλιάς τις αμαρτίες της ζωής σου ... Αν και δω που τα λέμε, εγώ σε πιστεύω Άγγελο εξ ουρανού ... |
Unser Herr [= Gott] wird dir mit einem Federstrich alle Sünden deines Lebens streichen [wenn du die gute Tat begehst, um die ich dich bitte] … Obwohl … um ehrlich zu sein, ich persönlich halte dich für einen Engel des Himmels … [geäußert als schmeichelnde Worte, um die angesprochene Person zu der guten Tat zu überreden] |
• Εδώ που τα λέμε, κατά βάθος ακόμα και το Θιβέτ είναι κάτι που κάπως ανήκει και σε μας· [...] |
Eigentlich gehört doch, Hand aufs Herz, sogar Tibet irgendwie zu uns, [...] [GF (Übersetzung aus dem Deutschen) + DF aus: Kalimerhaba] |
• Έτσι απόμεινα κείνο το χειμώνα στο χωριό. Και δεν τα πέρασα άσκημα εδωνά που τα λέμε. [Anm.: εδωνά] |
So blieb ich in jenem Winter im Dorf. [während die anderen jungen Männer zum Heer einberufen wurden] Und es war wahrhaftig keine schlechte Zeit, unter uns gesagt. [GF+DF aus: Μυριβήλης: Η ζωή εν τάφω] |
• Οι μουσικοί της φανφάρας, εδώ που τα λέμε, είναι σκέτοι μουζικάντηδες, [...] |
Diese Militärmusiker sind eigentlich nichts weiter als einfache Dorfmusikanten. [GF+DF aus: Μυριβήλης: Η ζωή εν τάφω] |
• Αυτό, εδώ που τα λέμε, της έσωσε τη ζωή, σκέφτηκε ο Βίκερλ [...] |
Das [sc. in die Schweiz übersiedelt zu sein] hat ihr übrigens das Leben gerettet, dachte Vickerl […] [DF+GF aus: Menasse: Vienna] |
• [...], πράγμα διόλου αταίριαστο, εδώ που τα λέμε, με το χαρακτήρα και το μετέπειτα βίο του. |
[...], was übrigens seinem Charakter und seinem [späteren] Lebensweg gar nicht schlecht entsprochen hätte. [DF+GF aus: Menasse: Vienna] |
• αυτό, εδώ που τα λέμε, είναι και η αλήθεια, είναι ένα τεράστιο καταφύγιο, πάνω από τρεις ορόφους |
das stimmt übrigens [sc. dass das Haus viel zu groß ist, um nur von zwei Personen bewohnt zu werden], es ist ein riesiger Bunker über drei Etagen [DF+GF aus: Gaby Hauptmann: Suche …] |
Weitere Wörter:
- ΕΒΓΑ, η...Έβγα, η [bzw.] 1. Bedeutung: Kürzel für "Ελληνική Βιομηχανία Γάλακτος" 2. Verwendung als Bezeichnung für entsprechende Filialgeschäfte:...
- ΕΒΓΑ, το...έβγα, το • Στο έβγα του χωριού είδε […] ° Am Ausgang des Dorfes sah er […] [GF+DF aus: Σωτηρίου:...
- ΕΓΕΙΡΩ...εγείρω (St. II = St. I / [Passivum:] να γερθ-) = erheben / aufheben / errichten [Wendt] ...
- ΕΓΙΝΕ...έγινε [als bestätigender/zustimmender Ausruf] s. unter γίνομαι (Z 12) ...
- ΕΓΚΑΘΙΣΤΑΜΑΙ...εγκαθίσταμαι Passivform von εγκαθιστώ ...
- ΕΓΚΑΘΙΣΤΩ...εγκαθιστώ (-άς) (bzw. εγκατασταίνω) 1) installieren:...
- ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΙΝΩ...εγκατασταίνω s. εγκαθιστώ ...
- ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ, η...εγκυκλοπαίδεια, η * [bzw.] εγκυκλοπαιδεία, η ** (Gen. von εγκυκλοπαίδεια:...
- ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ, το...εγχειρίδιο, το = [u.a.] das Lehrbuch π.χ.: • το εγχειρίδιο της Ελληνικής: "Πλουτίζω τα Ελληνικά μου" (Θεσσαλονίκη 1983,...
- ΕΓΩ...εγώ 1. εγώ είμαι εδώ: s. unter εδώ (Z 8) 2. είπα κι εγώ: s. unter λέω (Z 22) ...
- ΕΘΝΙΚΟΣ, -ή, -ό...εθνικός, -ή, -ό 1. Grundbedeutung: national, National- 2. η "Εθνική Άμυνα": s. unter άμυνα, η ...
- ΕΙΔΟΣ, το...είδος, το το μουσικό είδος ° die Musikrichtung – π.χ.: • Δύσκολο έως αδύνατο να το κατατάξουμε σε κάποιο συγκεκριμένο μουσικό είδος....
- ΕΙΔΥΛΛΙΟ, το...ειδύλλιο, το • Έτσι άρχισε το ειδύλλιο της Λουίζας. So fing Luisas Liebesgeschichte an. [Anm.:...
- ΕΙΜΑΙ...είμαι Übersicht: 1. Zur Grammatik 2. είναι να / ήταν να: a) [ohne Verneinung] b) [mit Verneinung (δεν είναι να / δεν ήταν να)] 3....
- ΕΙΝΑΙ...είναι s. είμαι ...
- ΕΙΡΜΟΣ, ο...ειρμός, ο • "[...]" είπε η Λιλή, που είχε αρχίσει να χάνει τον ειρμό αυτής της συζήτησης ° "[…]" sagte Lilí [ohne Zusammenhang mit dem bisher Gesprochenen],...
- ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ, το...εισιτήριο, το 1. Grundbedeutungen: - die Eintrittskarte - die Fahrkarte - das Ticket 2. με εισιτήριο ° gegen Eintritt [etwas darbieten/vorführen] [GF+DF aus: Π....
- ΕΙΣΠΡΑΤΤΩ...εισπράττω 1) einnehmen [Geldbeträge]:...
- ΕΚ+ [bzw.] ΕΞ+...εκ+ [bzw.] εξ+ Zur Bedeutung dieser Vorsilben s. Καλιόρης: Ιριδισμοί, S 48:...
