κόβω

1. Grundbedeutungen:

- [etwas] schneiden; abschneiden // [intransitiv:] schneiden [zB. ein Messer]

- abbrechen [zB. einen Zweig]; pflücken [zB. eine Blume]; fällen [zB. einen Baum]

- sich [etwas] abgewöhnen

u.a.

2. κόβω εισιτήρια / αποδείξεις / τιμολόγια κτλ.  °  πουλάω, εκδίδω  [ΛΔΗ]

(zum Ursprung der Wendung s. ΛΔΗ, σ. 167)

π.χ.:

• είχε κόψει μόνο πέντε κλήσεις  °  er [sc. der Verkehrspolizist] hatte nur fünf Straf­man­da­te ausgestellt ("verteilt")
• Κόψτε μου ένα εισιτήριο σαν αυτά που δίνετε στους ξένους. [Aufforderung eines grie­chi­schen Besuchers an der Kasse eines (griechischen) Museums, weil er es ungerecht fin­det, dass Griechen dort freien Zutritt haben, während Ausländer für die Eintrittskarte be­zah­len müs­sen]   [GF aus: Β. Αλεξάκης: Η μητρική γλώσσα]

3. [in Zusammenhang mit Wegstrecken]:

• για να κόψουν δρόμο  °  um den Weg abzukürzen / um eine Abkürzung zu nehmen / um einen "Abschneider" zu machen [gingen sie über das Feld]

• Έκοψαν μέσ’ απ’ τα ξυλάδικα [...] και χώθηκαν σ’ ένα στενό σοκάκι, λησμονημένο.  °  Sie nahmen die Abkürzung durch das Areal mit den Holzlagern [...] und verschwanden in einer engen gottverlassenen Gasse.   [GF+DF aus: Μηλιώνης: Καλαμάς]

4. [ένα φαγητό] κόβει  °  ξινίζει, χαλάει, δεν πετυχαίνει (η ετοιμασία του)  [ΛΔΗ] – π.χ.:

• Το γάλα έκοψε παρόλο που το είχα στο ψυγείο.  [ΛΔΗ]

• Η μαγιονέζα δεν μου πέτυχε. Έκοψε.  [ΛΔΗ]

• Το αυγολέμονο πρέπει να το ανακατεύεις συνεχώς όταν το ετοιμάζεις, αλλιώς κόβει.  [ΛΔΗ]

5. [als Ausdruck von Ermüdung etc.]:

a) κάτι μου κόβει ένα μέρος του σώματός μου (π.χ. πόδια, χέρια, ώμους, μέση κτλ.)  °  μου το κουράζει [ΛΔΗ] – π.χ.:

• Η ορθοστασία απ’ το πρωί μου ’κοψε τα πόδια.  [ΛΔΗ]

• Ήταν πολύ βαρύ το κιβώτιο: Μας έκοψε τα χέρια.  [ΛΔΗ] 

• Η κόρη υποχώρησε· το βλέμμα του στρατιώτη της έκοβε τα πόδια. Κάθησε στο ντιβάνι [...].  °  Die Tochter wich zurück; der Blick des Soldaten ließ ihre Knie weich werden [vor Angst]. Sie setzte sich aufs Sofa, […].   [GF + DF (Übersetzung aus dem Griechischen) aus: Kalimerhaba]

b) κόβομαι (ενισχυμένο: κατακόβομαι)  °  κουράζομαι / καταπονούμαι / κάνω κάτι με μεγάλο ζήλο  [ΛΔΗ] – π.χ.:

• Κοπήκανε τα πόδια μου απ’ την ορθοστασία.   [ΛΔΗ]

• Μας κοπήκανε τα χέρια να κουβαλάμε όλη την ημέρα νερό.  [ΛΔΗ] 

• Η Μαρία κατακόπηκε να περιποιηθεί τους επισκέπτες της.  [ΛΔΗ]

c) κομμένος, -η, -ο  °  κουρασμένος / καταπονημένος / χωρίς την κανονική δύναμή του [ΛΔΗ] – π.χ.:

• Γεια σου, Αργύρη! Κομμένο σε βλέπω σήμερα. – [Reaktion:] Ναι, έχω κουραστεί πολύ.  [ΛΔΗ]

• και [με] μελανούς κύκλους κάτω απ’ τα κομμένα μάτια  °  [und] mit dunklen Ringen unter den müden Augen   [GF+DF aus: Ζατέλη: Φως]

• Μα τα μάτια της ήταν κομμένα, σα να ’χε κλάψει· ένα σκούρο γαλάζιο στεφάνι τα περίζωνε.  °  Aber die Augen waren matt, als ob sie geweint habe, es lagen dunkel­blaue Ringe unter ihnen.   [Καζαντζάκης: Χριστός, S 139 // DF: S 123]

• τα γόνατά του ήταν κομμένα, το κεφάλι του έκαιγε  °  seine Knie waren weich, sein Kopf brannte   [GF+DF aus: Ζιγκ-ζαγκ]

6. κόβω το κεφάλι μου: s. unter κεφάλι, το (Z 4)

7. κόψε το(ν) λαιμό σου!: s. unter λαιμός, ο (Z 3)

8. κόφ’ το! / κόψ’ το!  °  (οικ.) σταμάτα (να κάνεις ή να λες αυτό που κάνεις ή λες) [ΛΜΠ]  //  hör auf damit / Schluss damit 

9. Sonstiges:

• η μοίρα του έκοψε τη ζωή του στα 19 του χρόνια  °  [Umschreibung für]: er starb mit 19 Jahren (im Alter von 19 Jahren)

• Καθόλου δεν της κόβει!  °  Die [sc.: diese Frau] kapiert gar nichts!   [GF+DF aus: Ζατέλη: Φως]

• τους κομμένους δρόμους  °  die mit dem Lineal gezogenen Straßen [Athens] [Akk.]   [GF+DF aus: Ζιγκ-ζαγκ]