τι

1. Grundbedeutungen:

a) was [Fragewort]

b) was für ein/e [Frage]

c) was für ein/e [Ausruf]

2. τι ..., τι ... :

• Τι Αλέκα, τι Αλίκη, τι Αλίς; Το ίδιο είναι.  °  Ob Aleka, Aliki, oder Alice, ist doch dassel­be. [es stört mich nicht, wenn meine Tochter mit (diesen) verschiedenen Namen geru­fen wird]   [GF+DF aus: Βαμμ.]

• Δε βαριέσαι. Τι απόψε, τι αύριο. Έτσι κι αλλιώς, χαμένος είμαι.  °  Ach, auch egal. Welchen Unterschied macht es, ob es heute abend oder morgen passiert. [sc.: dass sie mich verhaften] Mir [männl.] ist ohnehin nicht mehr zu helfen.   [GF+DF aus: Μάρκαρης: Δελτίο]

• "Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα; / Ας καθαρίσουμε μια ώρα αρχύτερα." + "Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα; / Κι αν περιμένουμε τι θα κερδίσουμε;"   [Γεράσιμος Τσάκαλος: τραγούδι "Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα"]

• "Τι Λωζάνη, τι Κοζάνη; / Χιόνια η μια και χιόνια η άλλη."   [Γιάννης Κακουλίδης: τραγούδι "Τι Λωζάνη, τι Κοζάνη"]

3. τι κι αν  =  τι σημασία έχει; [ΛΚΝ] // για να δείξουμε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, δεν πειράζει [ΛΜΠ] // was ist schon dabei, wenn ...? [Pons online]

π.χ.:

• τι κι αν βρέχει;  [ΛΜΠ]

• τι κι αν γεράσαμε;  [ΛΜΠ]

4. και τι μ’ αυτό;  =  τι σχέση, τι σημασία έχει αυτό; / ε, και; [ΛΚΝ] // για να εκφραστεί αδιαφορία ή αμφιβολία για την έκβαση ενέργειας / και τι βγαίνει μ’ αυτό; [ΛΜΠ] // na und? [Pons online]

5. als Ausdruck, um etwas anzuzweifeln bzw. in Abrede zu stellen ("was heißt hier …?"):

• μήτε ανώτερος – τι ανώτερος; – άνθρωπος θα αισθανθείς  °  noch wirst du dich als hehrer [sc. höherstehender, überlegener] Mensch – was heißt hier hehrer? – fühlen   [GF+DF aus: Καβάφης: Ithaka]

6. τι …[+ Adverb/Adjektiv] που ... :

• Τι όμορφη που είναι!  °  Wie hübsch sie ist!   [GF+DF aus: Moser, S 151]

• Τι ωραίο που είναι!  °  Wie schön es ist!   [Pons online]

• "Τι όμορφη που είσαι όταν κλαις"  + "Αγάπη μου, τι όμορφα που κλαις. / Ακόμα λίγο κλάψε και σου πάει."   [Χρήστος Κολοκοτρώνης: τραγούδι "Τι όμορφη που είσαι όταν κλαις"]

7. τι να δω:

• Μπαίνω μέσα, και τι να δω;  °  Ich trete ein. Welch' herrlicher Anblick!   [GF+DF aus: Καζαντζάκης: Ζορμπάς]

• "Χτύπησαν αργά την πόρτα / άνοιξα και τι να δω; / Είχε φτάσει το φεγγάρι / με την Πούλια οδηγό."  +  "Χτύπησαν αργά τη νύχτα / άνοιξα και τι να δω; / Στο κατώφλι μου την Πούλια / και τον άδειο ουρανό."   [Δημήτρης Χριστοδούλου: τραγούδι "Χτύπησαν αργά"]

8. τι είναι να:

• Μα φυσικά, τόσοι Τούρκοι και τόσοι Έλληνες στη Γερμανία, τι είναι να φτιάξουν μια μετοχική εταιρεία; "Ε; Τι είναι; Δύσκολο πράμα;"  °  Aber klar! So viele Türken und Grie­chen [leben] in Deutschland, was mache es [sc.: was macht es (da) schon] für Um­stän­de, [gemeinsam] eine Aktiengesellschaft zu gründen?* "Na? Ist das denn so schwie­rig?" [sc.: es ist ein Leichtes, sie zu gründen]    [GF + DF (Übersetzung aus dem Griechischen) aus: Kalimerhaba]

*[praktikable Übersetzungsalternative wäre wohl auch: 

"…, was ist (da) schon dabei, eine Aktiengesellschaft zu gründen?"]

• ξέρεις τι είναι να ... : s. unter ξέρω (Z 6)

9. τι σου είναι:

It is a common phrase used to express admiration or surprise. It is like saying: "Look what a … can do/be …!"

Examples:

α) Έχει ξοδέψει όλη της την περιουσία σε ρούχα! Τι σου είναι η μόδα … *

β) Πολλές φορές νοιώθω ότι ζω μια κατάσταση που έχω ξαναζήσει! Τι σου είναι το μυαλό … *

γ) Εδώ και ένα μήνα κάθε μέρα τής κάνει καντάδα! Τι σου είναι ο έρωτας … *

*[praktikable Übersetzungsmöglichkeit jeweils: "was … (die Mode / der Verstand / die Liebe) nicht alles / doch alles vermag"]

[weiteres] BS:

• "Χτες το βράδυ στ’ όνειρό μου, τι σου είναι το μυαλό / μπήκαν, λέει, περιστέρια στο στρατώνα"   [Σαράντης Αλιβιζάτος: τραγούδι "Αννούλα του χιονιά"]

10. τι + Verb in der 3. Person/Plural (ohne dazu passendem Subjekt):

s. etwa:

"τώρα τι λένε στο παιδί / και πώς το πάνε βόλτα"   [Βασίλης Παπα­δόπουλος: τραγούδι "Μια γυναίκα κολονάτη"]

vgl.:

• "Τι της λένε τώρα;" σκέφτηκα. "Τι της προτείνουν; Πού να πάει;"  °  "Was soll ich [ihr] jetzt darauf antworten?", überlegte ich. "Was könnte ich ihr vorschlagen? Wo soll sie hin­ge­hen?"   [GF+DF aus: Βαμμ.]

• "Τι κάνουν τώρα;" σκεφτόμουν.  °  "Was mache ich jetzt?", überlegte ich.   [GF+DF aus: Βαμμ.]

[Anm.: vgl. auch die entsprechende Konstruktion mit "πώς" (s. unter πώς, Z 12)]

11. τι als Konjuktion mit der Bedeutung: επειδή / γιατί :

• "[...], μόν’ τον προσπέρασε τι γύρευε να διώξει τους Αργίτες [...]"

Anm. 1: μόν’ = αλλά  //  Anm. 2: τι γύρευε = επειδή επιζητούσε

       [Zitat aus einer Homer-Übersetzung von Καζαντζάκης/Κακριδής mit den beiden Anmerkungen von Α. Δημητρίου, ΛΔΗ, σ. 112]

• "Μη με μαλώνεις, βρε πουλί, και μη με παραδιώχνεις / τι εγώ πολύ δεν κάθομαι στον τόπο τον δικό σου· [...]"

Anm.: τι = γιατί

[Auszug aus einem δημοτικό τραγούδι, mit der Anmerkung von Α. Δημητρίου, ΛΔΗ, σ. 123/4]

• "τι" wohl in derselben Bedeutung im Text des Liedes "Κυκλαδίτικο" von Γκάτσος:

"Παράγγειλα της μάνας σου που πλένει στο σκαφίδι / να μη σου λέει πικρόλογα τι θα τη φάει το φίδι."